Trong các hệ thống quan trắc môi trường và nước sạch hiện đại, tủ quan trắc tự động đóng vai trò là “trung tâm thần kinh” thu thập, xử lý và truyền dữ liệu từ cảm biến về hệ thống giám sát. Tuy nhiên, trên thực tế, rất nhiều đơn vị gặp tình trạng dữ liệu sai lệch, gián đoạn hoặc không đồng bộ chỉ vì quy trình vận hành chưa đúng chuẩn.
Việc xây dựng và tuân thủ quy trình vận hành tủ quan trắc bài bản là yếu tố then chốt để đảm bảo dữ liệu luôn chính xác, liên tục và có giá trị sử dụng lâu dài.
1. Kiểm tra tủ quan trắc trước khi đưa vào vận hành chính thức
Trước khi vận hành, tủ quan trắc cần được kiểm tra tổng thể từ phần cơ khí đến điện – điện tử. Vỏ tủ phải đảm bảo kín, đạt chuẩn chống nước, chống bụi phù hợp với điều kiện lắp đặt thực tế, đặc biệt là tại các vị trí ngoài trời. Hệ thống nguồn điện, pin dự phòng hoặc năng lượng mặt trời cần được kiểm tra ổn định để tránh tình trạng mất nguồn đột ngột gây gián đoạn dữ liệu.
Ngoài ra, toàn bộ cảm biến lắp trong tủ quan trắc như pH, độ đục, clo dư, EC, DO, mực nước… cần được lắp đúng vị trí, đúng kỹ thuật và kết nối chắc chắn với bộ Data Logger. Việc kiểm tra ban đầu giúp hạn chế tối đa lỗi phát sinh trong quá trình vận hành dài hạn.
Quy trình vận hành tủ quan trắc để dữ liệu luôn chính xác và liên tục
2. Hiệu chuẩn cảm biến định kỳ để đảm bảo độ chính xác dữ liệu
Hiệu chuẩn là bước bắt buộc trong quy trình vận hành tủ quan trắc nếu muốn dữ liệu luôn chính xác và đáng tin cậy. Các cảm biến chất lượng nước theo thời gian sẽ bị trôi giá trị do điều kiện môi trường, cặn bẩn hoặc hao mòn vật lý. Do đó, cần xây dựng lịch hiệu chuẩn rõ ràng theo khuyến cáo của nhà sản xuất hoặc theo quy định quản lý của ngành.
Quá trình hiệu chuẩn phải được thực hiện bằng dung dịch chuẩn, thiết bị chuẩn và ghi nhận đầy đủ thông tin trước – sau hiệu chuẩn. Việc này không chỉ giúp đảm bảo dữ liệu đo phản ánh đúng chất lượng nước thực tế mà còn là căn cứ quan trọng khi báo cáo, kiểm định hoặc đối chiếu với cơ quan quản lý.
3. Giám sát liên tục trạng thái hoạt động của tủ quan trắc
Trong quá trình vận hành, tủ quan trắc cần được giám sát liên tục thông qua hệ thống phần mềm hoặc nền tảng SCADA/Cloud. Người vận hành cần theo dõi tình trạng truyền dữ liệu, nguồn điện, pin, tín hiệu mạng 3G/4G/NB-IoT cũng như trạng thái từng cảm biến.
Việc thiết lập cảnh báo tự động khi mất kết nối, dữ liệu bất thường hoặc cảm biến vượt ngưỡng giúp phát hiện sớm sự cố và xử lý kịp thời, tránh mất dữ liệu kéo dài. Đây là yếu tố đặc biệt quan trọng đối với các trạm quan trắc nước sạch, nước thải hoặc quan trắc môi trường theo quy định bắt buộc.
4. Bảo trì và vệ sinh tủ quan trắc định kỳ
Bên cạnh hiệu chuẩn, bảo trì định kỳ là phần không thể thiếu trong quy trình vận hành tủ quan trắc. Cảm biến tiếp xúc trực tiếp với nước rất dễ bị bám cặn, rong rêu hoặc sinh vật, làm sai lệch kết quả đo. Do đó, cần vệ sinh đầu đo theo chu kỳ phù hợp với chất lượng nguồn nước và tần suất hoạt động.
Tủ quan trắc cũng cần được kiểm tra gioăng kín, quạt thông gió, bộ chống sét, dây cáp và đầu nối để đảm bảo hoạt động ổn định trong môi trường nhiệt đới ẩm như Việt Nam. Một quy trình bảo trì tốt sẽ giúp kéo dài tuổi thọ thiết bị và giảm chi phí sửa chữa phát sinh.
5. Quản lý dữ liệu và đối soát định kỳ
Dữ liệu từ tủ quan trắc chỉ thực sự có giá trị khi được quản lý và kiểm soát chặt chẽ. Doanh nghiệp cần thường xuyên đối soát dữ liệu quan trắc tự động với kết quả lấy mẫu thủ công hoặc phòng thí nghiệm để phát hiện sai lệch bất thường. Việc lưu trữ dữ liệu đầy đủ, có phân quyền truy cập rõ ràng cũng giúp đảm bảo tính minh bạch và an toàn thông tin.
Ngoài ra, dữ liệu cần được xuất báo cáo theo ngày, tháng hoặc theo yêu cầu quản lý để phục vụ công tác vận hành, đánh giá chất lượng nước và đáp ứng quy định pháp lý.
6. Chuẩn hóa quy trình vận hành để đảm bảo dữ liệu liên tục lâu dài
Một tủ quan trắc hiện đại chỉ phát huy tối đa hiệu quả khi đi kèm với quy trình vận hành chuẩn hóa. Việc đào tạo nhân sự, phân công trách nhiệm rõ ràng và xây dựng checklist vận hành – bảo trì – hiệu chuẩn sẽ giúp hệ thống hoạt động ổn định trong nhiều năm. Đây cũng là nền tảng quan trọng trong lộ trình chuyển đổi số và tự động hóa ngành nước, môi trường tại Việt Nam.
Xem thêm về thông tin về các sản phẩm: Thiết bị IoT do Công Ty Cổ Phần Sao Việt nghiên cứu – sản xuất và phân phối trực tiếp.
Xem thêm thông tin các sản phẩm:Data logger nước
Xem thêm về: Cảm biến (Sensors)
Xem thêm về: Giải pháp quản lý nước thông minh
Sao Việt – Chất lượng là niềm tin
Liên hệ ngay để nhận báo giá và tư vấn kỹ thuật chi tiết qua:
– Phone/Zalo: 0987.361.111 hoặc 0968.818.899
– Email: info@saovietgroup.com.vn
– Website: saoviet.com.vn
